Help!! Mijn kind heeft een ondersteunend hulpmiddel nodig. Waar moet ik beginnen?
Dat is een vraag die veel ouders en logopedisten stellen wanneer zij te maken hebben met kinderen of volwassenen die niet spreken. Er zijn twee dingen waar je rekening mee moet houden wanneer je kiest voor een spraakcomputer: de hardware en de software. Voor welk apparaat kies je en welke software is er beschikbaar op het apparaat dat je kiest? Je zou denken, dat je alle software op alle spraakcomputers kan krijgen, maar dat is helaas niet zo. Het ligt een stuk gecompliceerder en dat heeft er mee te maken dat je verschillende computersystemen (lees Android, IOS, MAC OS, Windows) hebt en verschillende aanbieders.
Sinds een aantal jaren is de visie op hoe je kinderen Ondersteunde Communicatie (OC) aanleert enorm veranderd.
De spraakcomputers werden vroeger allemaal ‘bottom-up’ opgebouwd. Dat betekent dat je stapsgewijs die symbolen in de spraakcomputer invoert, waarvan de omgeving denkt dat de gebruiker ze nodig heeft in de verschillende situaties. Denk hierbij aan de verschillende soorten broodbeleg, de bekende personen voor de gebruiker en ja/nee.
Tegenwoordig werken de meeste aanbieders van communicatiesoftware met een ‘top-down’ opbouw, dit betekent dat alle woorden en de verschillende woordsoorten al in het programma staan. Zo zijn de woordsoorten in het top-down vocabulaire niet alleen zelfstandige naamwoorden zoals meestal bij bottom-up, maar ook voornaamwoorden, (hulp)werkwoorden, voorzetsels en beschrijvingen. De zogenaamde kernwoorden.
Een OC-gebruiker leert de inhoud van zijn spraakcomputer kennen, door deze functioneel in te zetten, zoals zijn omgeving dat voordoet (‘modelleert’) in de situatie.
Een belangrijke keuze voor de OC-gebruiker is met welke woordenlijst (‘vocabulaire’) je gaat beginnen. Er zijn in de laatste jaren diverse vocabulaires op de markt gekomen die allemaal net iets anders zijn.
Hoe maak ik een keuze?
Waar moet ik naar kijken en kan mijn kind hierin ook groeien?
Dit zijn allemaal hele terechte vragen. Vooral wanneer je de verschillende programma’s en vocabulaires niet kent is het een doolhof. Wanneer je een passing vraagt bij een leverancier, zal die je die spraakcomputers en bijhorende software laten zien die hij verkoopt en niet elke leverancier biedt dezelfde keuze.
Bij het kiezen van een OC-hulpmiddel spelen verschillende aspecten een rol: de gewenste bedieningswijze (schakelaars, oogbesturing, of aanraking); aanpasbaarheid van de inhoud; de grootte en het gewicht; en tenslotte de prijs van het apparaat en de software en of de zorgverzekeraar dit vergoedt.
Het is daarom belangrijk om onafhankelijk advies te krijgen van een professional die ervaring heeft met zowel de software als de hardware. Zo kan je de beste combinatie kiezen voor de specifieke gebruiker.
Wij, de OC-Specialisten, ondersteunen ouders en logopedisten graag vanuit onze praktijkervaring en up-to-date kennis op het gebied van de software (vocabulaires) en hardware die momenteel wordt aangeboden.
Om wat meer inzicht te geven in welke software en hardware er te krijgen is bij de verschillende leveranciers, hebben we hier een overzicht gemaakt:
